De winter van 2021: kort maar hevig ★★★★

Was het wat, die winter van 2021? Sinds een paar jaar maak ik er een gewoonte van in de loop van maart terug te blikken op de voorbije winter en dan vooral op de fotografische aspecten daarvan. Helaas was er, sinds ik daarmee begon, nog nauwelijks sprake van echt winterweer.

In 2014/2015 duurde de winter maar twee dagen. In 2016/2017 moest ik naar het oosten des lands om mooie plaatjes te schieten. In 2017/2018 was er wat kou aan het begin en het eind maar de rest van de winter was grauw en herfstachtig. De winter van 2018/2019 werd door mij neergesabeld als een flutwinter. En in 2015/2016 en 2019/2020 is er in Rotterdam geen sneeuwvlok gevallen zodat ik het recenseren van die winters maar volledig achterwege gelaten heb.

We moesten helemaal terug naar 2012 voor een winter die echt wat voorstelde, qua foto. Maar toen bestond mijn blog nog niet. Gelukkig is de huidige winter niet de zoveelste in een teleurstellende reeks geworden.

Snowmageddon

De eerste koudegolf, op 16 januari viel nog behoorlijk tegen. Er was een snowmageddon voorspeld met decimeters sneeuw, maar uiteindelijk lag er in Rotterdam slechts een laagje poedersuiker. En daar was de volgende ochtend al niets meer van over. Toch was dit al meer sneeuw dan we de hele voorgaande winter gezien hebben.

De Poolwervel en de Beer

Maar ondertussen speelden zich hoog in de atmosfeer zaken af waar gewone stervelingen geen weet van hebben. Een plotselinge stratosferische opwarming, een verstoring van de poolwervel, de Russische Beer die zich klaarmaakte om een lading kou op transport te zetten.

Blizzard

Op zondag 7 februari was het dan eindelijk zover. Na een nacht van aanhoudende sneeuwval lag Nederland onder een fraai pak sneeuw. De beloofde 30 centimeter werd helaas in Rotterdam niet gehaald; het bleef bij een centimeter of tien met hier en daar wat sneeuwduinen. Maar toch: een sneeuwlaag van deze dikte hadden we sinds het eerder genoemde 2012 niet meer gezien. Na aanvankelijk moedig de blizzard getrotseerd te hebben gaven de trams van de RET het in de loop van de ochtend op. Zelf liep ik urenlang met mijn camera door de stad om de unieke omstandigheden voor het nageslacht vast te leggen. Op jacht naar de foto van de winter van ’21.

Winterwonderweek

Ik spreek vast niet namens iedereen want er bestaan nou eenmaal ook veel sneeuwhaters. Maar ik had wel het gevoel dat de winterwonderweek van februari 2021 voor veel Nederlanders als een zeer welkome verrassing kwam na maanden van lockdowns, avondklok en ander slecht nieuws. Eindelijk weer iets om je op te verheugen, om van te genieten, om er op uit te gaan. We waren er echt aan toe.

Coronaproof

Van de Rijksoverheid kwam het dringende advies alleen sneeuwballengevechten te houden binnen het eigen gezin, of met één ander persoon. Terwijl een sneeuwballengevecht mij toch per definitie een coronaproof activiteit lijkt, want op afstand en in de buitenlucht. En is sneeuw kneden eigenlijk ook niet een soort handenwassen? Maar ja, ik ben een fotograaf, geen viroloog.

Geknisper

Het bijzondere licht dat ‘s ochtends door de gordijnen schijnt, het geknisper van verse sneeuw onder je voeten, de gedempte geluiden tussen besneeuwde bomen, het zijn genoegens die zeldzaam worden in een opwarmende wereld. Nog een reden om klimaatverandering serieus te nemen.

Zonnig

Foto’s maken tijdens een sneeuwstorm is leuk maar zoals altijd ziet de wereld er toch net iets mooier uit met een zonnetje. Anders dan bij voorgaande winterprikjes werd de sneeuwval nu gevolgd door bijna een week met koud maar zonnig winterweer. De sneeuw bleef dan ook dagenlang liggen, zij het op sommige plaatsen in aangestampte of verijsde vorm. Het maakte het lopen er niet makkelijker op maar we kregen er veel schoonheid voor terug.

Ontwrichting

Het was een week met omstandigheden zoals we die bijna een decennium niet meer hadden meegemaakt. We zijn het blijkbaar ook een beetje ontwend, want de maatschappelijke ontwrichting nam absurde vormen aan. Treinen die dagenlang niet of nauwelijks reden, scholen die sloten terwijl ze net weer open mochten, kranten die niet bezorgd werden. Okee, het was koud en er lag sneeuw maar zo extreem was het toch ook weer niet? Hoe deden we dat vroeger, in de winters van weleer, toen er bijna ieder jaar wel een paar van dit soort weken waren? Enfin, het zal de vooruitgang zijn.

Schaatsen

De discussie over een Elfstedentocht in coronatijd werd in de kiem gesmoord toen de voorspellingen, die aanvankelijk minstens twee weken bittere kou hadden voorspeld, ineens lenteweer in het vooruitzicht stelden. Maar na een paar nachten strenge vorst kon er in het weekend van 13 en 14 februari nog wel op veel plaatsen geschaatst worden. Zelf heb ik, nadat ik in die legendarische winter van 2012 op het ijs van de Kralingse Plas bijna door mijn enkels ging, besloten het maar niet meer te proberen en me te storten op een andere wintersport: fotograferen.

Dooi

De winter duurde precies een week; op zondag 14 februari viel vanuit het zuiden de dooi in en een dag later bood ons land een troosteloze, weinig fotogenieke aanblik.

Wat mij betreft mag de winter nog wel even terugkomen, maar de pluimen, operationele runs en andere langetermijnvoorspellingen bieden weinig hoop. Enfin, zelfs als dit het was krijgt de winter van 2020/2021 een dikke voldoende. In recensietermen: vier sterren ★★★★. En als maart toch zijn staart nog gaat roeren, schrijf ik daar gewoon een nieuw blog over.

Andere winters uit het recente verleden: ’14/’15 – ’16/’17 – ’17/’18 – ’18/’19