Meerrijk, Eindhoven, 17 jaar later

In 2006 was ik, werkzaam bij VHP, betrokken bij het prijsvraagontwerp van Meerrijk, het centrumgebied van de Eindhovense vinexlocatie Meerhoven. In de jaren daarna heb ik regelmatig hand- en spandiensten verleend bij de uitwerking van de openbare ruimte, de parkeergarage en één van de vijf bouwblokken. Inmiddels, al bijna twee decennia later, is Meerrijk bijna af. Tijd om weer eens een kijkje te gaan nemen.

Artist impressions

Of mijn artist impressions er destijds voor gezorgd hebben dat we de prijsvraag wonnen? Dat zou mijn ijdelheid wel srelen maar het lijkt me sterk; ze zullen hooguit een kleine rol gespeeld hebben. Maar ze laten wel goed zien wat het concept was: een compact stedelijk centrum, omgeven door waterpartijen, als contrast met het aangrenzende park.

Monoliet

De Australische rotsformatie Ayers Rock, tegenwoordig ook vaak aangeduid met de Aboriginal-naam Uluru, vormde de inspiratiebron. Een roodbruine monoliet, van veraf zichtbaar, die van dichtbij allerlei groeven en andere details blijkt te bevatten. Een speelse compositie met torens, appartementenblokken en stadswoningen. Waarin ook een oude hangar is opgenomen, overblijfsel uit de tijd dat dit een militair terrein was. Een ensemble dat er vanuit iedere hoek anders uitziet.

Roodbruin

Het is aardig gelukt dat ideaalbeeld naar de werkelijkheid te vertalen. Alle gebouwen zijn opgetrokken uit dezelfde roodbruine steen en ook de bestrating doet mee in het kleurbeeld. Daardoor oogt Meerrijk als een eenheid, terwijl de gebouwen, omdat ze zijn uitgewerkt door verschillende architecten, toch ook voldoende van elkaar verschillen.

Netwerk

Binnen in de monoliet bevindt zich een netwerk van straatjes en pleinen. Een droom voor architectuurfotografen, met mooie zichtlijnen. Speels ingericht met groenperken, lichtmasten en ander meubilair. Met openingen die licht brengen in de parkeergarage en bomen die vanuit de “onderwereld” omhoog groeien.

Parkeren

Die parkeergarage, voor zowel bewoners als bezoekers, is nog een onderdeel dat Meerrijk bijzonder maakt: het centrum is dankzij die garage helemaal autovrij. En ook de bevoorrading is ondergronds. Een winkelcentrum zonder auto’s en zonder lelijke achterkanten, kom daar maar eens om.

Verwelkomend

Kortom: ik ben zeker niet ontevreden. Maar reisgenoot I. is het niet helemaal met me eens. Niet echt warm en verwelkomend, is haar harde oordeel. Met wat groen op de daken zou het al een stuk uitnodigender zijn. En okee, mijn artist impressions lieten wel wat plukjes groen op de gebouwen zien maar die hebben de uitvoeringsfase uiteindelijk toch niet gehaald.

Stenig

Heb ik dan zelf ook nog wat kritiekpuntjes? Nou, misschien had het allemaal, ook op straatniveau, nog net wat groener gekund. Vooral de woonstraatjes doen toch wat stenig aan. Dat is dan weer een nadeel van zo’n ondergrondse parkeergarage onder het hele gebied: het is lastig daar weelderige beplanting op aan te leggen. Maar wat bloembakken of geveltuintjes zouden al veel verschil uitmaken.

Levendig

En verder valt het gebrek aan levendigheid me een beetje tegen. Het kostte me geen enkele moeite foto’s te maken zonder mensen. Duikt iedereen meteen vanuit de parkeergarage de Albert Heijn in? En waar is de horeca? Je zou toch een paar terrassen verwachten op het centrale plein, of aan de waterkant. Maar meer dan een paar snelvoer- en koffietentjes heeft het centrum niet te bieden.

Complimenten

Enfin, details… Als je bedenkt aan welke rampzalige ingrepen en bezuinigingen het plan in die bijna twintig jaar ten prooi had kunnen vallen, kunnen je vooral bewondering hebben voor het resultaat. Mijn complimenten aan de ex-collega’s van VHP voor het ontwerp. En aan de mensen van wUrck, grotendeels dezelfde ex-collega’s trouwens, voor de uitwerking.

Het laatste rijtje

En intussen moet ik toch nog een volgend bezoek plannen om Meerrijk helemaal af te zien, als ook het laatste rijtje stadswoningen in de loop van dit jaar voltooid is.