Na twee reizen naar IJsland in de zomer en twee in de winter besloten reisgenoot A. en ik het eens in het voorjaar te proberen. De periode werd min of meer gedicteerd door de meivakantie, die dit jaar voor een groot deel in april viel. Bijna drie weken reisden we door het land van ijs en vuur. En de vraag is natuurlijk: is het een goed idee, IJsland in de lente? Spoiler: ja, hoewel…
Dit was onze routekaart. Rood=vliegtuig, paars=bus, oranje=auto, blauw=boot, groen=wandelschoen. Klik hier voor een grotere versie
Wilgenkatjes
Als je eind april naar IJsland gaat reis je eigenlijk een week of zes terug in de tijd. Het gevoelsseizoen is begin maart. Van de jonge blaadjes en de kersenbloesems kom je ineens weer tussen de krokussen en wilgenkatjes terecht. Op een mooie dag is een terrasje niet geheel ondenkbaar maar meestal is het sjaal-, muts- en wantenweer. Sumardagurinn fyrsti, het begin van de zomer, een officiële feestdag in IJsland, viel op de eerste dag na onze aankomst. Maar dat begin was, voorzichtig uitgedrukt, enigszins aarzelend.
Sneeuw
Wij hebben tijdens onze expeditie alle soorten weer meegemaakt. Van strakblauwe hemel tot zwaar bewolkt en van windstilte tot gierende storm. Met het hele assortiment neerslag: regen, hagel, natte sneeuw. In de laatste week daalde de temperatuur tot vlak boven het vriespunt en viel er zowaar een paar keer verse sneeuw die enige tijd bleef liggen. Zelfs de IJslanders vonden het wat aan de barre kant. Maar alles bij elkaar mogen we niet mopperen. Waar het tijdens eerdere reizen wel eens dagen wilde regenen bleef het nu beperkt tot wat sporadisch gemiezer op momenten dat het er toch niet zo erg toe deed.
Poedersuiker
En die sneeuw, dat was eigenlijk wel een bonus. Sowieso ligt er rond deze tijd nog wel vrij veel sneeuw op de bergen en ijs op de meren. Maar zo’n vers laagje poedersuiker voegt een sprookjesachtige extra dimensie toe aan het toch al buitenaardse landschap. Je kunt er alleen niet op rekenen. Weerberichten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst. En het weer in IJsland is, zeker in het voorjaar, nog onvoorspelbaarder dan in Nederland.
Afgesloten
De keerzijde van dat onvoorspelbare weer is dat sommige dingen nog niet mogelijk zijn. Veel wegen zijn afgesloten. Wij moesten bij een wandeling naar de Fimmvörðuhálspas halverwege terugkeren omdat het pad nog bedekt was met meters sneeuw. Je weet tenslotte nooit wat voor ravijnen er onder zo’n sneeuwpakket verborgen liggen.
Ontoegankelijk
Het hele binnenland, dat zelfs ‘s zomers alleen bereikbaar is via grindwegen met doorwaadbare rivierkruisingen, is in april en mei nog ontoegankelijk. En juist in dat binnenland zijn een aantal van de meest buitenissige landschappen van IJsland te vinden. De Laugavegur bijvoorbeeld, de meest fameuze wandelroute van het land, is in het voorjaar geen optie. Daar staat tegenover dat er in de buurt van de Ringweg, die wel zo goed als altijd open is, meer dan genoeg moois is te zien.
Daglicht
Wat het daglicht betreft bleek april/mei een prima periode. We zaten alweer enkele weken na de voorjaarsequinox van 20 maart en dan is het in noordelijker streken langer licht dan in Nederland. De zon gaat eind april om ongeveer kwart voor tien onder. En het blijft lang schemeren. De overgang van dag naar nacht is heel geleidelijk: het gouden uur voor zonsondergang en het blauwe uur erna duren relatief lang. Helemaal donker wordt het eigenlijk niet meer. En ‘s ochtends is het al uren licht tegen de tijd dat een normaal mens op wenst te staan.
Aurora
Ook dat overvloedige daglicht heeft een keerzijde: dit is niet de beste tijd om het noorderlicht, aurora borealis, te zien. Daarvoor moet het namelijk wel donker zijn. Reisgenoot A. heeft op een avond rond middernacht, toen ik al lag te ronken, een flardje noorderlicht gezien. Dus helemaal uitgesloten is het niet. Maar als je echt voor de aurora’s naar IJsland komt zou ik toch niet het voorjaar maar de wintermaanden adviseren.
Vulkaan
Een belangrijk voordeel van de lente staat buiten kijf: het is minder druk. Sinds de uitbarsting van de Eyjafjallajökull in 2010 is het toerisme naar IJsland geëxplodeerd. Slechte publiciteit bestaat niet: terwijl de as van de vulkaan in heel Europa de vliegtuigen aan de grond hield dachten blijkbaar veel mensen: hee, dat IJsland, daar moeten we eens heen. Het gevolg is dat je de wonderen van IJsland tegenwoordig moet delen met horden selfiesmakers.
Kosten
Mede daardoor reizen de prijzen in het hoogseizoen de pan uit. En IJsland is al niet goedkoop; zelfs bij budgetsupermarkten Bonus en Kronan loop je huilend de winkel uit. Een keuze voor het voorjaar is een goede manier om de kosten nog een beetje binnen de perken te houden. Maar ook daar zit weer een keerzijde aan. Een deel van de zogeheten toeristische infrastructuur wordt alleen in de zomermaanden opgetuigd. Veel hotels, restaurants, guesthouses en souvenirwinkels zijn eind april nog niet open.
Openbaar vervoer
En als je, zoals wij, met het openbaar vervoer reist heb je een extra probleem: buiten de regio Reykjavik rijden bussen in deze tijd veel minder vaak, soms slechts een paar keer per week. Het was een heel gepuzzel om met die beperkingen een reisschema in elkaar te draaien; het is gelukt maar het paste allemaal maar net. Gelukkig rijden de bussen van vervoersbedrijf Strætó bijna altijd op tijd en worden op de langere afstanden comfortabele touringcars ingezet.
Insecten
Wat in elk geval erg fijn is aan de IJslandse lente: er zijn veel minder insecten. In de zomer willen die nogal eens de pret vergallen. Zo erg als de Schotse midgets zijn ze niet maar toch dragen ze niet echt bij aan de vakantievreugd. Okee, ik weet dat ze een belangrijke rol spelen in het ecosysteem maar als je ze kunt ontwijken door gewoon een ander seizoen te kiezen is dat pure winst. Dit jaar hebben we ze, zelfs bij het “muggenmeer” Myvatn, nauwelijks gezien.
Spectaculair
Kortom, er zijn wat mitsen, maren en keerzijdes, maar alles bij elkaar opgeteld is het voorjaar een uitstekende tijd om naar IJsland te gaan. Misschien wel de beste tijd. Goed, we hebben wat kou geleden af en toe maar we werden beloond met spectaculaire weersomstandigheden, bizarre landschappen, schilderachtige dorpjes, dramatische wolkenluchten en een overdosis watervallen. De targets qua fotografie zijn dan ook ruimschoots gehaald, zoals blijkt uit de compilatie hieronder.
