Het lijkt wel of de maanden dit jaar een thema hebben, qua weer. In januari was het dagenlang mistig; in februari trokken achtereenvolgens de stormen Corrie, Dudley, Eunice en Franklin over ons heen. En in maart was het thema blijkbaar droog, zonnig en windstil, alsof de natuur na al die stormen even op adem moest komen. Het was een mooi moment om langs de oude havenbekkens van Rotterdam te wandelen in de hoop een mooie spiegeling vast te leggen.
(Ver)spiegeling
Zonnig en windstil, dat zijn ideale weersomstandigheden voor het maken van verspiegelingen, ook wel aangeduid als reflectificaties. Zo noem ik foto’s van gebouwen, bomen en andere objecten die weerspiegelen in licht golvend water.
Impressionisme
Het is alweer een paar jaar geleden dat ik een uitgebreide serie verspiegelingen maakte; ik schreef er toen deze blogpost over. Schilderen met golven, het water als canvas en het toeval als kunstenaar, impressionistische taferelen met olieverfachtige kwaliteiten, met die poëtische bewoordingen omschreef ik het destijds.
Spiegeling van de spiegeling
De werkwijze is als volgt: ik maak een foto van alleen het spiegelbeeld, zonder kades, beschoeiingen of andere context. Met een hele korte sluitertijd; de plaatjes bij deze blogpost zijn met een sluitertijd van 1/500 seconde genomen. Die foto spiegel ik vervolgens om de horizontale as, met het vervreemdende effect dat je van onder het wateroppervlak omhoog lijkt te kijken.
Windkracht nul
De juiste omstandigheden zijn zeer zeldzaam in Nederland. Bij voorkeur is het windkracht nul en dat is het bijna nooit. Bovendien moet het zonnig zijn, dat levert de mooiste kleuren op. Reflecties van objecten in de schaduw worden al snel een beetje somber.
Beschutting
Uiteraard hebben de diepte en de grootte van de betreffende waterpartij ook invloed op het resultaat. Evenals de mate van beschutting er omheen. Een vijver in het park kan vaak wel een zuchtje wind gebruiken maar een gracht of een haven levert de mooiste reflecties op als het bijna perfect windstil is.
Eenden en meerkoeten
Helemaal zonder context hoeven dit soort foto’s niet te zijn. Dat kan ook bijna niet; er drijven bijna altijd wel takjes, blaadjes of kroos in het water. Of, minder feeëriek, een plastic zakje of een bekertje. En anders is er wel een eend of een meerkoet die al zwemmend de spiegeling overhoop gooit. Maar eigenlijk voegt dat ook wel weer wat toe, mits goed getimed en/of compositorisch verantwoord.
Nep
En bij rivieren met veel stroming en scheepvaart kun je het vergeten, die reflecties. Ik heb bijvoorbeeld de Nieuwe Maas nog nooit mooi zien spiegelen. Alle foto’s met de Erasmusbrug of Hotel New York gespiegeld in de Maas zijn nep. Dat geeft niet hoor, ik doe daar zelf ook aan mee.
Nieuwe aanwinsten
Sinds die vorige zoektocht naar verspiegelingen, een paar jaar geleden, is er wel wat gebeurd. Er zijn een aantal opvallende gebouwen bijgekomen in Rotterdam die ik graag eens wilde vangen in een mooie spiegeling. Met de Zalmhaventoren wilde dat wel lukken; we zien ‘m hier weerspiegeld in de Wijnhaven, De Scheepmakershaven, de Westersingel (3x) en in een vijver in het Park.
Abstract
Zoals gezegd: de perfecte omstandigheden, met precies de juiste hoeveelheid golven, zijn uiterst zeldzaam. Een spiegelglad wateroppervlak levert meestal geen erg spannend beeld op, maar bij een beetje beweging in het water wordt het al snel weer te abstract. Hoewel, soms heeft zo’n abstract plaatje ook wel weer iets.
Nostalgie
Intussen is het april geworden en die maand lijkt voorlopig het thema koud, nat en winderig aan te houden. Daarmee krijgen deze plaatjes meteen nostalgische waarde. Een mooie herinnering aan een tijd, zo kort geleden nog maar, dat het voorjaar leek te zijn begonnen. Gelukkig hebben we de foto’s nog.
Galerie
En mocht iemand in Rotterdam, of daarbuiten, een spiegeling zoeken om aan de muur te hangen : ze zijn verkrijgbaar op diverse materialen en formaten in mijn online galerie.
