Oude ansichten van Rotterdam, ik kan er uren naar kijken. Neem bijvoorbeeld het onderstaande plaatje van het Witte Huis en de Oude Haven in Rotterdam. Een vintage postcard, aangetroffen in een kartonnen doos die decennialang op een koude en vochtige zolder heeft gestaan. Laten we eens proberen ‘m te dateren.
Fin de siècle
Hm, fin de siècle, zegt u? Het einde van de negentiende eeuw dan, neem ik aan. Zou kunnen; het Witte Huis, de “Amerikaansche” wolkenkrabber die jarenlang de hoogste van Europa was, dateert uit 1898. En de klassieke binnenvaartschuiten op de voorgrond, gelegen in de Oude Haven, ondersteunen die hypothese.
Maar wat zijn dat voor reusachtige torens die daar opdoemen achter het Witte Huis? En wat doet George Clooney daar links op die enorme poster?
Photoshop
Laat ik het maar toegeven. Dit is geen vintage carte postale d’epoque, maar een recente digitale foto, kunstmatig verouderd in een badje van Photoshop. Ik heb de laatste weken een hele serie gemaakt van dit soort bewerkingen, die je op een andere manier laten kijken naar het Rotterdam van nu. Oude ansichten met nieuwe inzichten.
O, er zit dus gewoon een knopje in Photoshop voor dit soort grapjes? Nee, zo simpel is het ook weer niet. Er zijn plug-ins die aardig in de buurt komen. Maar het is veel leuker om zelf een beetje te spelen met filters en andere bewerkingen.
Sepia
De eerste stap is het aanpassen van de kleur. Meestal werkt een van de presets van het venster Image > Adjustments > Black & White, met de optie tint aangevinkt, om een mooie sepia look te creëren. In sommige gevallen lukt het om met een van de presets uit het venster Image > Adjustments > Color Lookup het enigszins beperkte kleurenpalet te simuleren dat je vaak ziet bij oude kleurenfoto’s.
Filters
Vervolgens probeer ik wat filters uit als Film Grain, Diffuse Glow, of Photocopy. Met filters als Underpainting, Texturizer of Halftone Pattern probeer ik een papierachtige structuur te suggereren. Maar bij alle filters geldt: als je ze 100% toepast slaat het meestal nergens op, maar op bijvoorbeeld 30% is het effect veel subtieler.
Vignette
Oude foto’s hebben vaak een sterk vignette en hebben de neiging in de hoeken van het beeld wat minder scherp te zijn. Die eigenschappen imiteer ik met de opties Lens Correction en Iris Blur. Daarna voeg ik de witrand toe die je bijna altijd ziet bij oude ansichtkaarten; de overgang tussen foto en wit is daarbij zelden helemaal scherp.
Stof en krassen
Om de tand des tijds nog verder te laten inwerken voeg ik stof, krassen, vlekken en vegen toe door grunge-textures over de foto heen te leggen met blending modes als multiply, lighten, overlay en soft light.
Voor de finishing touch gooi ik er nog een geelfilter over heen (Image > Adjustments > Photo Filter), omdat papier nou eenmaal de neiging heeft in de loop der decennia enigszins te vergelen.
Deze making of-video vat het allemaal samen:
Lees ook: Rotterdamse ansichtkaarten uit de jaren twintig.
