Enige tijd geleden bezocht ik in het Stedelijk Museum in Schiedam een tentoonstelling gewijd aan het werk van Jan Schoonhoven (1914-1994). Een Delftse kunstenaar die vooral bekend is om de kartonnen reliëfs die hij maakte.
Hij werd er wereldberoemd mee en schakelde zelfs assistenten in om aan de vraag te voldoen. Een van zijn reliëfs werd in 2010 geveild voor ruim acht ton. Toch bleef hij tot aan zijn pensioen als ambtenaar bij de PTT werken. Naar verluid ging het geld dat hij met zijn kunst verdiende voor een groot deel op aan de jazzconcerten die zijn vrouw organiseerde.
Mijn bijna-buurman Jan
Een interessant detail is verder dat ik nog enkele jaren bij hem in de straat blijk te hebben gewoond. Nou ja, bijna dan; het Oosteinde, waar ik woonde, ligt in het verlengde van het Vrouwjuttenland, waar hij woonde.
Als Jan Schoonhoven vijftig jaar later zou hebben geleefd, had hij hoogstwaarschijnlijk de computer gebruikt, op zijn minst om voorstudies te maken. Het reliëf hierboven bijvoorbeeld maakte ik met Autocad, 3ds Max en Photoshop. Net als het werk van Schoonhoven is het gebaseerd op de herhaling van een relatief simpele vorm.
2d en 3d
Het spel van licht en schaduw op de vormen creëert een illusie van ruimtelijkheid op een volkomen plat vlak. Al zou ik het 3d-model natuurlijk aan kunnen sluiten op een 3d-printer om de illusie tot werkelijkheid te toveren. Het is jammer dat die dingen nog een beetje prijzig zijn, maar wie weet, over een paar jaar…
Spiegelen en roteren
De reliëfs worden complexer als de simpele basisvorm niet alleen gekopieerd maar ook gespiegeld en geroteerd wordt. Dan ontstaat bijvoorbeeld het samenspel van ruiten en driehoeken hieronder, uitgevoerd in (virtueel) koper:
Abstractie en vrijheid
Het werk van Jan Schoonhoven is volkomen abstract. Het is autonome kunst die niet de werkelijkheid probeert uit te beelden maar aan zichzelf genoeg heeft.
Eigenlijk vind ik dat wel verfrissend. Mijn werk stelt bijna altijd iets voor. Met foto’s heb je dat natuurlijk nogal snel maar ook mijn visualisaties tonen doorgaans gebouwen, steden of landschappen.
Als je die link met de werkelijkheid loslaat en alleen maar vormen maakt omdat ze mooi zijn, gaat er een nieuwe wereld open. Er ontstaat ineens een heleboel vrijheid.
Piepschuim, goud en cortenstaal
Inmiddels begint mijn oeuvre enige omvang te krijgen. Ik maak van ieder reliëf drie verschillende versies, in totaal verschillende materialen. Het kartonnen reliëf bovenaan deze pagina is er bijvoorbeeld ook in koper en in cortenstaal. Het koperen reliëf daaronder is er ook in hout en kunststof. Van het bovenstaande houtsnijwerk heb ik ook versies in leer en piepschuim. En van het mozaïek hieronder bestaan ook uitvoeringen in goud en beton.
Reliëfs aan de muur
Tot voor kort eindigde ik een blogartikel vaak met een link naar mijn webgalerie. Maar sinds Werk aan de Muur een eigen WordPress-plugin ontwikkeld heeft kan ik de collectie ook gewoon op mijn eigen blog laten zien:
