De planetaire wegwijzer: verkeersbord 2.0

Wie kent ze niet: de ludieke wegwijzers, die de richting en de afstand aangeven naar doorgaans veraf gelegen plaatsen. New York 5864 kilometer, Moermansk 2419 kilometer, Paramaribo 7452 kilometer. Zou het ook niet leuk zijn, bedacht ik me laatst, als er zo’n wegwijzer was voor de zon, de maan en de planeten? Waarom bestaat zo’n planetaire wegwijzer eigenlijk nog niet?

Ik wist natuurlijk meteen het antwoord. De planeten draaien allemaal hun eigen baantje om de zon en de maan draait weer om een van die planeten, namelijk de Aarde. En dan draait de Aarde ook nog eens om zijn eigen as. Alles is voortdurend in beweging.

New York is altijd precies even ver weg, de drift der continenten even buiten beschouwing latend. Maar de ons omringende hemellichamen staan nooit op dezelfde plaats en de afstanden zijn allesbehalve constant.

Ecliptica

Dat wil niet zeggen dat je geen planetenwijzer zou kunnen maken, maar het wordt wel per definitie een behoorlijk complex ding.

Gelukkig draait alles wel min of meer in hetzelfde vlak, de ecliptica. Maar de hoek van dat vlak met het aardoppervlak varieert in de loop van een dag, en in de loop van een jaar, dus de as van de wegwijzer moet mee kunnen bewegen. Daarnaast moeten de richtingbordjes allemaal onafhankelijk om die as kunnen draaien.

Afstand

Voor die variabele afstanden is niet te ontkomen aan digitale displays. De afstand tussen de Aarde en Mars varieert tussen de 56 en 400 miljoen kilometer. Het verschil kan makkelijk een half miljoen kilometer per dag bedragen, oftewel een paar honderd kilometer per minuut. Het laatste cijfertje verandert dus meerdere keren per seconde.

In 3ds Max en Photoshop is veel mogelijk. Een planetaire wegwijzer zou er ongeveer zo uit kunnen zien:

Impression Art

Toen ik het bovenstaande plaatje op Facebook zetten, dachten verschillende mensen dat het echt was en dat de planetenwijzer al echt ergens te bewonderen is. Ik beschouw dat als een compliment; daar doe je het toch voor als impression artist.

Sponsors

Helaas, de planetenwijzer bestaat vooralsnog alleen digitaal. Mij ontbreekt het aan de technische kennis, en de fondsen, om er echt een te bouwen. De Facebookdiscussie leverde wel suggesties op voor potentiële sponsors: de ESA, Nemo of de TU Delft. Het zou natuurlijk ook een leuk studentenproject kunnen zijn.

Verder waren er ideeën voor een web-based versie (VRML/WebGL) of een bureaumodelletje. En ik kreeg de aanbeveling een wijzer naar beneden toe te voegen: Terra 6378 kilometer.

Wordt dus wellicht vervolgd.