Kunst maken en teksten schrijven met behulp van kunstmatige intelligentie, ik vind het voorlopig nog maar moeizaam gaan. Maar helemaal nutteloos is A.I. nou ook weer niet; twee verrassende toepassingen zijn verjaardagskaarten en mockups. En in beide gevallen zijn katten gewaardeerde figuranten.
Bots
Anderhalf jaar geleden schreef ik een blogpost over kunstmatige intelligentie. Kort daarvoor waren de eerste schrijf- en tekenbots beschikbaar gekomen voor het grote publiek. Ik vroeg me af wat ik daar als creatieveling mee kon. En of ik er misschien bang voor moest zijn.
Ik werd niet erg enthousiast en ook niet heel bang. Natuurlijk, als je het niet gewend bent, is het verrassend hoe snel zo’n programma een tekst schrijft of een plaatje maakt. Maar als je die tekst of afbeelding eens kritisch gaat bekijken kom je heel wat foutjes tegen. En als je iets specifieks wil, de Coolsingel in de sneeuw tijdens het gouden uur, om eens wat te noemen, loop je al snel tegen de beperkingen van het systeem aan. En soms snapt zo’n bot gewoon echt niet wat je bedoelt.
Kinderschoenen
Natuurlijk, het verschijnsel A.I. stond anderhalf jaar geleden in de kinderschoenen. Ik ben sindsdien de ontwikkelingen met interesse blijven volgen. Zo stuitte ik op plaatjesmakers die er destijds nog niet waren, of waar ik in elk geval nog niet van gehoord had. Adobe’s Firefly bijvoorbeeld, of Leonardo, Ideogram, om er een paar te noemen.
Maar de conclusie blijft vooralsnog hetzelfde: leuk, die snelle plaatjes maar ik zie nog steeds veel dingen fout gaan. Handen met een correct aantal vingers zijn blijkbaar erg moeilijk, net als stabiel ogend meubilair.
Remix
En veel originaliteit zit er ook niet in; een schilderij in de stijl van Van Gogh is zo gemaakt maar een kunstmatig intelligente nieuwe Van Gogh is nog niet opgestaan. A.I. is vooral goed in het eindeloos remixen van bestaande beelden en teksten. En inmiddels staan er zoveel van die beelden en teksten op internet dat A.I. steeds meer eigen werk gebruikt om intelligenter te worden. Dat moet een keer misgaan.
ChatGPT gebruik ik tegenwoordig om mijn blogposts naar het Engels te vertalen. En dat doet-ie heel verdienstelijk; ik hoef meestal nog slechts wat kleine correcties aan te brengen. Maar als je vraagt om een originele tekst braakt-ie vooral gezwollen taal uit, vol algemeenheden en cliché’s.
Verjaardagskaart
Is A.I. dan helemaal nergens goed voor? Nee, er zijn zeker leuke toepassingen te bedenken. Het maken van gepersonificeerde verjaardagskaarten bijvoorbeeld. Voor de verjaardag van reisgenoot A. vroeg ik verschillende plaatjesmakers om een schilderij met een drumstel, twee katten en een glas bier, in de stijl van Alphonse Mucha. Inderdaad, optimaal aansluitend bij de belevingswereld van de jarige. De kans dat je zoiets in een kaartenwinkel tegenkomt is natuurlijk nihil, zeker met de juiste leeftijd erbij.
Fin de siècle
Binnen de kortste keren had ik enkele tientallen fin de siecle-schilderijtjes met de gevraagde thematiek. Ik koos er zestien uit en rangschikte die in een grid van 4 x 4 plaatjes. En het resultaat beviel me wel. Een kleurrijk en grappig geheel; bovendien een mooi samenwerkingsproject tussen mens en machine. De mens heeft het briljante idee, de machine doet het zware werk, en de mens maakt er een mooie compositie van.
Gitaren
Zelf heb ik meer met gitaren dan met drums, maar de affiniteit met katten en bier deel ik met A.. Dus de volgende vraag aan de A.I.’s was: doe eens iets met katten, bier en voornoemd snaarinstrument. Verder liet ik de teugels een beetje los: ook tijdgenoten van Alphons Mucha mochten als inspiratie dienen. Het resultaat: ruim honderd plaatjes met dezelfde vrolijkheid als bij project verjaardagskaart. Of, nou ja, vrolijkheid, ook de gevaren van overmatig alcoholgebruik zijn in beeld gebracht, want sommige geportretteerde katten hebben overduidelijk, euh, een kater.
Creativiteit
Ik selecteerde de beste werkjes en schoof die net zo lang heen en weer tot ik een fraai zesendertigluik had. En voor mijn gevoel zat daar zoveel eigen creativiteit in dat ik het verantwoord vond dat resultaat, als voorlopig enige uitzondering, in mijn webshop te zetten.
Mockups
Niet lang daarna ontdekte ik nog een nuttige toepassing van de A.I.-plaatjesmakers: het produceren van mockups van de werken in mijn webshop. Met andere woorden: het maken van voorbeeldhuiskamers waarin het werk goed tot zijn recht komt.
Werk aan de Muur heeft een aantal mooie standaardkamers, maar die gaan snel vervelen. Zelf realistische voorbeeldkamers modelleren en renderen is een hoop werk. En het misbruiken van de woningen van vrienden stuit me ook een beetje tegen de borst. Maar met kunstmatige intelligentie gaat er een enorm reservoir aan unieke mockups open.
Huiskamer op Mars
De mogelijkheden zijn eindeloos. Een huiskamer op Mars? Een computerscherm in het bos? Een Victoriaanse bibliotheek? Een slaapkamer ontworpen door Antoni Gaudi? Een post-apocalyptisch postkantoor? Een schildersezel in een IJslands landschap? Een oud huis met uitzicht op een haven met roestige schepen? Een versplinterd of verscheurd kunstwerk? U vraagt en wij draaien.
Kwaliteitsnormen
Natuurlijk is er ook op die plaatjes van alles aan te merken. Zonlicht en schaduwen lijken soms uit de vreemdste richtingen te komen. Maar voor mockups om op sociale media te delen hanteer ik aanzienlijk minder strenge kwaliteitsnormen dan voor de uploads naar mijn webshop.
Katten
En sinds kort zijn de katten terug van weggeweest. Ik maak de laatste weken veel feline mockups: met katten in een hoofd- of bijrol. Ook dat doet A.I. niet altijd goed. Zo heb ik katten met drie achterpoten voorbij zien komen. Bij een prompt als “Een kat die kopjes geeft” komt de plaatjesmaker steevast met een poes met twee koffiekopjes in zijn poten. Het concept “tijgerkat” is moeilijk uit te leggen. En ook de blik in de ogen is niet altijd des kats.
Huisgenoot
Maar soms komt er toch een kat in beeld die niet van echt te onderscheiden is. Zo realistisch dat ik, na plaatsing op Facebook, de vraag krijg of ik een nieuwe huisgenoot heb. Maar nee, een Lijnbaanflat is geen goeie plek voor een kat dus de huisgenoot is voorlopig alleen digitaal.
