Anderhalf jaar geleden ben ik me voor het eerst serieus gaan verdiepen in HDR-fotografie; ik schreef er destijds dit artikel over.
HDR is een afkorting van High Dynamic Range. Met andere woorden: het gaat om foto’s waarbij zowel in de donkere als de lichte gebieden details zichtbaar blijven. Met “gewone” foto’s lukt dat vaak niet, daar krijg je bijvoorbeeld een goed uitgelicht onderwerp maar een compleet witgebleekte lucht. Of een prachtige lucht met op de voorgrond een donker silhouet. Dat kan natuurlijk ook mooi zijn maar voor wie alles goed uitgelicht wil hebben is de HDR uitgevonden.
Drie keer Schiedam
Het principe is eigenlijk simpel: je neemt drie foto’s: één overbelicht, één onderbelicht en één precies goed. En je gebruikt een speciaal programma om die samen te smelten tot een evenwichtig geheel.
Bij de drie foto’s hierboven van de Korenbeurs in Schiedam is de linker onderbelicht waardoor de binnenverlichting goed uitkomt en er wat details van het interieur te zien zijn; de boot die aan de kade ligt is echter één grote zwarte vlek. Op de overbelichte foto rechts is de boot goed zichtbaar maar blijft er niets over van dat mooie binnenlicht. De foto is het midden is een compromis tussen de twee dat ook niet helemaal optimaal is.
Software
Ik heb lange tijd mijn HDR-foto’s gemaakt met de optie Merge to HDR pro in Adobe Photoshop. Dat was enerzijds omdat ik het me niks extra kostte; voor Photoshop heb ik betaald. Maar ik was ook best tevreden over de mogelijkheden die Adobe’s vlaggeschip biedt op dit gebied.
Toch gaat het met Photoshop niet altijd goed. Vooral bij foto’s met takken en gebladerte tegen een lichte lucht ontstaat er vaak een rommeltje.
Photomatix
Ik ben daarom ook maar eens gaan experimenteren met Photomatix Pro, software die speciaal ontwikkeld is voor het maken van HDR-foto’s.
Photomatix wordt gemaakt door HDRsoft; een licentie kost 70 euro. Die investering is het, wat mij betreft, wel waard. Hieronder een screenshot:
Het grote aantal knopjes en schuifjes in het programma is op het eerste gezicht een beetje intimiderend. Gelukkig zijn er een aantal presets en kun je ook zelf varianten daarvan opslaan. Sommige presets, zoals surreal en painterly zijn nogal, euh, surreel en schilderachtig. Zelf hou ik meer van de iets realistischer varianten; ik gebruik meestal een licht afgezwakte variant van de preset vibrant.
Photomatix verwijdert ook ruis en kleurschifting (chromatic abberation). Het weghalen van “ghosts” (die vaak ontstaan als er bewegende elementen als bladeren of water in beeld zijn) gaat ook meestal vanzelf goed en zo niet dan heb je de mogelijkheid zelf in te grijpen.
Massaproductie
Maar het allerfijnste aan Photomatix vind ik de mogelijkheid tot automatiseren. In Photoshop moet ik handmatig drie foto’s selecteren om samen te voegen. Als je vaak en veel HDR-foto’s maakt, zoals ik, gaat dat je op den duur een beetje tegenstaan.
Met de optie batch bracketed photo’s in Photomatix geef je een hele folder op om in rotten van drie samen te smelten. Dan kun je gaan koffie zetten en als je een kwartiertje later terugkomt is er een subfolder vol prachtige plaatjes. Waaronder bijvoorbeeld deze:
Terug naar Photoshop
Daarmee is Photoshop niet helemaal buitenspel gezet. Integendeel: ik bewerk de foto’s die uit Photomatix komen altijd verder in Photoshop: lenscorrectie, horizon rechtzetten, verscherpen, contrast, nog meer ruis weghalen, storende details wegwerken. Want wat dat betreft biedt Adobe nog altijd veel meer mogelijkheden.
Het uiteindelijke resultaat is hieronder te zien. Een mooi verstild beeld van een oud-Hollands grachtenstadje met een historische boot én een blik in het interieur:
