Dat we in Rotterdam een Erasmusbrug, een Erasmus Universiteit en een Erasmus Medisch Centrum hebben, dat weet iedereen intussen wel. Dat er ook een Erasmushuis bestaat, is minder bekend. Voor de lezer die zich afvraagt waar dat huis te vinden is: het is het witte torentje aan de Coolsingel, met het 17e eeuwse Schielandshuis en een aantal naoorlogse torens als buren.
Bombardement
Het Erasmushuis is een ontwerp van architect W.M Dudok en werd kort voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog voltooid. Het gebouw kwam relatief ongeschonden uit het bombardement op 14 mei 1940, in tegenstelling tot de vijftig meter verderop gelegen Bijenkorf, ook van Dudok, die zwaar beschadigd en na de oorlog gesloopt werd.
HBU
Het Erasmushuis is decennialang in gebruik geweest bij de HBU, de Hollandsche Bank Unie. Sinds die in 2013 vertrok worden de kantoorverdiepingen verhuurd aan diverse bedrijven en is op de begane grond grand-café La Buvette gevestigd. Het is aan de gastvrijheid van La Buvette en de organisatorische gaven van Ramazan Aydogan van Rotta Historica te danken dat ik op 31 augustus 2018, samen met enkele tientallen andere fotografen, het dak op mocht.
Het gouden uur
De omstandigheden waren perfect. We bereikten het dak, na een flinke klim door Dudok’s designtrappenhuis, om een uur of half zeven. Nog een kleine twee uur tot zonsondergang. Een donkere wolk, die even tevoren nog boven Rotterdam hing, trok weg en vanuit het westen zette de zon de stad in een prachtig licht. Het gouden uur brak aan.
Doorkijkjes
Zo’n torentje van twaalf verdiepingen, da’s natuurlijk andere koek dan het dak van Delftse Poort, het hoogste gebouw van de binnenstad. Maar ook vanaf een iets lager dak kun je mooie foto’s maken. Als was het alleen maar vanwege de mooie doorkijkjes tussen de hogere torens door. Neem bijvoorbeeld dit bijna abstracte plaatje, een spel van horizontale, verticale en diagonale lijnen met het openstaande brugdeel van de Erasmusbrug en de schuine gevel van Renzo Piano’s KPN-toren.
Reuzenrad
Ook het zojuist opgebouwde reuzenrad The Dinner Wheel, op het poepveldje naast de Markthal, was goed te zien in een vergelijkbaar doorkijkje.
Klokkentoren
Met de telelens zijn van zo’n relatief hoog standpunt verrassende details dichtbij te halen. Hier zien we bijvoorbeeld de klokkentoren van de Beurs, net als het Erasmushuis vlak voor de oorlog voltooid. Als die klokken luiden weet ik als buurtbewoner dat het vijf voor half twee is.
Het blauwe uur
De zon ging deze avond in Rotterdam om 20.30 onder. De zonsondergang zelf werd aan het oog onttrokken doordat er hogere gebouwen in de weg stonden. Maar wat er om ons heen gebeurde was veel interessanter. Lichten in woningen, kantoren en winkels gingen aan, evenals straatlantaarns, autolichten en neonreclames. Het gouden uur ging langzaam over in het blauwe uur.
Twee Bijenkorven
Het Erasmushuis staat eigenlijk tussen twee Bijenkorven in: de oude en de nieuwe. De oude bestaat alleen nog in de verbeelding en je hebt een kaart of een artist impression nodig om je voor te stellen waar het gebouw precies gestaan heeft: midden op de Coolsingel, de Westblaak en het Churchillplein. Het enige wat er van dat monument bewaard is gebleven is de gevelsteen die hopelijk ooit gaat terugkeren naar zijn oorspronkelijke locatie. De nieuwe Bijenkorf werd in 1957 geopend aan de andere kant; helaas niet ontworpen door Dudok, maar door Marcel Breuer. Toch ook best een stoer gebouw. Met aan de kant van de Coolsingel: Het Ding van Naum Gabo, de nummer 10 in mijn Rotterdamse openbare kunstwerken-top 10.
De Binnenweg
In westelijke richting zien we, tussen kantoorgebouw Coolse Poort en woongebouw Karel Doorman, de Binnenweg, die eeuwenlang vanaf dit punt de verbinding vormde met Delfshaven. Van onder naar boven: het Binnenwegplein, de Oude Binnenweg en de Nieuwe Binnenweg.
Goed te zien is dat de meeste gebouwen aan het Binnenwegplein schuin staan ten opzichte van de Binnenweg, een herinnering aan de snel wisselende inzichten over dit gebied in de eerste jaren van de wederopbouw. Het was aanvankelijk de bedoeling dat een zeer brede versie van de Binnenweg verbonden zou worden met de Rochussenstraat, maar dat plan werd overbodig door de aanleg van de Westblaak, waarna van dat brede stuk Binnenweg dan maar een plein gemaakt werd.
Voorheen Fortis
In de tegengestelde richting zien we de toren met het gat, oftewel de Blaak Office Tower, vroeger ook wel bekend als het gebouw van Fortis, maar daar was geloof ik iets mee. Het gebouw, ontworpen door Helmut Jahn, dateert uit 1995 en is dus ook alweer bijna 25 jaar oud. Rechts staat we de voormalige Robeco-toren, binnenkort de huisvesting van de firma Allianz. Op de voorgrond is het dak te zien van het Schielandshuis, dat momenteel grotendeels aan het zicht onttrokken is door steigers en er daardoor tijdelijk wat minder fotogeniek bij staat.
Verlanglijst
Met geheugenkaartjes vol epische foto’s van Rotterdam daalden we om een uur of half tien weer af door Dudok’s designtrappenhuis. Op het verlanglijstje staan nog talloze andere Rotterdamse daken. Ramazan heeft al laten weten dat hij zijn best gaat doen. Wordt ongetwijfeld vervolgd.
(En inderdaad… zie bijvoorbeeld de blogposts over de Mevlana-moskee en het penthouse van Montevideo)
En over de zomer gesproken: is het al opgevallen dat er op dit blog ook een aflevering van Zomergasten te vinden is?