Toiletpapier en mondkapjes, iconen van de coronatijd

In tijden van crisis worden mensen creatief. En in tijden van lockdown hebben mensen tijd over. Het was dus te verwachten dat “corona” zou leiden tot een stortvloed aan kunst, als manier om het beste te maken van de ellendige situatie waar we ineens midden in zaten. Ook bij mij sloeg dat verschijnsel toe, in de vorm van twee nieuwe wereldkaarten.

WC-rollen

In maart van dit jaar, in de week dat de pandemie ook Nederland niet geheel onopgemerkt voorbij bleek te gaan, zag ik iemand lopen met drie megapakken toiletpapier. En even later nog een. En nog een. Het was een trend. En hoewel de pakhuizen uitpuilden raakten de schappen in de supermarkt tijdelijk leeg.

Ik heb veel verklaringen gehoord voor dat plotselinge toiletpapiergehamster. Misschien kwam het doordat mensen vanwege het thuiswerken sneller door hun voorraad heenraakten. Misschien valt een tekort aan toiletpapier in de supermarkt gewoon meer op omdat pakken met 24 wc-rollen meer ruimte in nemen dan bijvoorbeeld blikjes tonijn. Misschien zette de plotselinge focus op persoonlijke hygiëne mensen aan tot het verzamelen van alles wat daarmee te maken heeft. Of misschien heeft Arjen Lubach gelijk met zijn theorie: de meesten van ons kunnen zich niets voorstellen bij gebrek aan voedsel maar we hebben allemaal wel eens zonder wc-papier gezeten dus richt de hamsterwoede zich daar op.

Droppings

Hoe dan ook: de tekorten aan toiletpapier bleken geen exclusief Nederlands verschijnsel te zijn. Facebookvrienden uit verafgelegen oorden als Australië en de Verenigde Staten postten filmpjes waarin bevriende naties wc-roldroppings organiseerden om de nood te verlichten. En andere grappige inhakers die we in die sombere dagen wel konden gebruiken.

Wereldkaart

Het was een kwestie van tijd voor ik met mijn eigen inhaker kwam: een wereldkaart gemaakt van 1127 wc-rollen. Digitale wc-rollen wel te verstaan; ik heb er geen toiletpapier voor moeten hamsteren. Deze kaart is op geen enkele wijze verantwoordelijk voor de schrijnende tekorten.

Mondkapjes

Intussen zucht heel Europa, na een relatief ontspannen zomer, onder de tweede coronagolf. Maar de run op wc-papier blijft vooralsnog uit. In plaats daarvan heeft deze golf zijn eigen icoon: het mondkapje. Mijn Amerikaanse webshop heeft ze al enkele maanden in het assortiment.

Discussie

In Nederland zijn we wat laat begonnen met het dragen van mondkapjes, mede door de discussie onder wetenschappers of ze wel werken. Als cartograaf ga ik daar natuurlijk geen uitspraken over doen. Al kan ik me eigenlijk niet voorstellen dat ze niet in ieder geval een beetje werken; ieder covidje dat aan een gezichtsmasker blijft hangen komt tenslotte niet in iemands longen terecht.

Maar dan moet je ze natuurlijk wel op de juiste manier gebruiken. Dus niet met de neus erboven uit, niet de hele tijd er aan frummelen, niet eindeloos in de broekzak bewaren. En niet naar beneden doen om met wildvreemden te gaan tongzoenen.

En nog iets: gooi ze na gebruik in de vuilnisbak en niet op straat. Er is al zwerfvuil genoeg. Veel mondkapjes zijn trouwens ook gewoon te wassen.

Digitaal

Natuurlijk kon ook deze keer de cartografische inhaker niet uitblijven. Niet minder dan 388 mondkapjes die een wereldkaart vormen op een ondergrond van stoeptegels. Die tegels, van 30 bij 30 centimeter, spelen een rol in de het nieuwe (en hopelijk tijdelijke) normaal: met vijf tegels heb je precies de anderhalve meter te pakken.

Maar ook hier hecht ik er aan te vermelden dat alle mondkapjes en stoeptegels digitaal gegenereerd zijn. Geen straat is vervuild en geen kapje is verspild om de kaart te produceren.

Tweeluik

Ik maak graag drieluiken maar in dit geval hoop ik dat het bij twee covidgerelateerde wereldkaarten blijft. Want op een derde golf zit echt niemand te wachten.